Pagina's

Straatsburg 2017









Straatsburg 2017

Dag 1 : De oude binnenstad

Planning was om zaterdag 26 augustus te vertrekken voor een vakantie naar Grindelwald. Precies 30 jaar nadat we daar de vorige keer waren met de kinderen. 

Doordat oma en opa samen met Bart, Shana, Hannah en Jasmine naar de streek van de Moesel trokken voor een Callens weekend, ook nog in gezelschap van Johan, Fay en Robbe, vanaf donderdag 24 augustus hadden wij ook twee oppasdagen vrij. Jef, Jill en Lily waren immers ook nog op rondreis door de UK. 

Kwamen we op de idee om de rit in twee te delen en twee dagen city trip te voorzien in Straatsburg. We waren de richtingspijlen op de route naar het zuiden al zo vaak gepasseerd terwijl we telkenmale de afslag negeerden. 

Eigenlijk is de afstand maar goed 400 Km en we bereikten ons hotel Cap Europa al om 14.00 uur. 



Veel hoefde voor twee nachten niet uitgepakt te worden, we konden dan ook al onmiddellijk de straat op. Wat we niet wisten is dat we logeerden temiden de Joodse wijk. Belgiëlei, Nerviërstraat, enz. zeg maar. De straat uitwandelen en we botsten al direct op de synagoge. 




We hadden al gelezen dat er mooie, moderne trams reden en dat was ook zo. Ze wezen ons de weg naar het centrum. 

 
 
Onmiddellijk en heel opvallend waren de gebouwen. Het is duidelijk dat in Straatsburg ooit de beslissing viel om er de meest imposante stad in Europa van te maken. 




De geschiedenis tot 200 jaar terug maakt duidelijk dat Straatsburg steeds over en weer Pruisisch, Duits en Frans grondgebied werd. Daarom dat ook vandaag de inwoners nog steeds hun eigen hart verkiezen. Zij voelen zich vooral Elzassenaar. Er werden veel oorlogen in en rondom Straatsburg uitgevochten. Heel wat inwoners uit de streek sneuvelden zonder eigenlijk te weten voor welke meerwaarde. Zij worden jaarlijks herdacht. 


Het centrum wordt ook in Straatsburg gedomineerd door een enorme kathedraal. De Notre-Dame. Zo immens dat je ze niet kan vastleggen op één foto. Rondom zie je duidelijk dat je je in het oudste stadsgedeelte bevindt. 








Straatsburg ligt aan de rivier l'ille en niet zoals gewoonlijk een stad ontstond op de recht of linkeroever van de rivier, ontstond hier de stad op een eiland midden de rivier. Het water rondom verzorgde de eerste wal voor de  beveiliging. De historische stadskern is vrij goed bewaard gebleven.
Afbeeldingsresultaat voor plan straatsburg

Vanuit de Oostzuid kant aan de rechteroever van de l'Ille zie je de torenhoge kathedraal imponeren. 




Aan een rondvaart kan je niet weerstaan. Zeker niet bij meer dan 25 °C
en de foto's die je ziet van een rondvaart in het donker. We legden vast voor deelname in de open boot voor een vaart om 21.30uur. Afspraak is een embarquement a l'échafaudage A. 



De rondvaart werd een mengeling van schoonheid en verbazende verlichtingen.  Strasbourg by night.









Verrassend waren de twee sluizen waar we nipt konden doorvaren. Zij zorgden er voor dat rondom het eiland het waterniveau altijd hetzelfde bleef.   


De paarse verlichting van de stads dam was zeer origineel en verwarmend.



Nog enkele beelden om deze prachtige rondvaart te illustreren.



  

Het bezoek aan het oude stadsgedeelte afsluiten was onverwacht genieten van een lichtshow welke geprojecteerd werd op de zijkant van de kathedraal Zeer indrukwekkend. (Als we het programma openen van de Scheve Toren feesten zal op onze kerk van Schelle een gelijkaardige show te zien zijn)





We hebben de dag afgesloten in een plaatselijk restaurant voor een lekkere Quiche Lorraine en een portie Choucroute à la Strasbourg. 

Echt genoten en sterk verbaasd over de schoonheid van Straatsburg.

Dag 2 : Het Europees parlement

Voor ons was Straatsburg het meest gekend voor het Europees parlement (gedeeld met Brussel), de Raad van Europa en het Europees hof voor de Rechten van de Mens. In eerste was dat ons doel, dus alle verrassingen van gisteren waren mooi meegenomen. In de ochtend zinderen ze nog na.

We wandelden tot aan de l'Ille en volgden langs de linkeroever het pad richting de Europese zone. We passeerden de gebouwen van de ARD. De enige zender die dezelfde prohgramma's uitzendt in Duits en Frans. 


De Europese zone was vanop afstand reeds duidelijk te zien. Even impressionant als het oude centrum, maar nu TOP 2017. 




We dachten ons gewoonweg aan te kunnen bieden aan de hoofdingang, maar die vlieger ging niet op. Dat kon enkel tijdens de zituren van de parlementariërs. Vermits augustus de vakantiemaand is was er geen activiteit en kon je enkel binnen tijdens geleide bezoeken. Gelukkig kon je met de smartphone via Internet een aanvraag voor bezoeken e-mailen en we hoopten, omdat we de laatste van die dag aanduidden, nog antwoord en toelating te krijgen voor een rondleiding om 16.30 uur. 



Vanaf de ingangspoort konden we alenkele indrukken vastleggen. 






Teleurgesteld wandelden we terug naar het centrum, maar we namen de rechteroever van de l'Ille. Hoop in de rugzak, maar ook verrast door het prachtige beeld van het gebouw aan de buitenzijde vanuit die hoek.

 
Al direct konden we ook de gelukkigen zien op de boten. Afgedekt of zoals wij gisteren avond, volledig open dak. 

 





De rechteroever was moderner bebouwd (1930-1960) en ook meer groen aangelegd. Mooie beelden illustreren.








 
Geloof het of geloof het niet, maar na een lunch in het centrum, ontvingen we een e-mail met de uitnodiging om het Europees Parlement te bezoeken om 16.30uur. Even langs het hotel en dan snel richting de plek van afspraak. 

Aan de ingangspoort werd iedereen gecheckt. Stonden we toch nog  niet op de lijst zeker. Die was blijkbaar de vorige avond geprint. Opzij gaan staan, maar er waren zo nog sukkelaars. Nadat iedereen binnen was werd er naar binnen getelefoneerd en werd bevestigd dat we allen ingeschreven waren en binnen mochten. 



Na een grondige controle zoals op de luchthaven, kwamen we binnen in de centrale, open hal.
 




We maakten kennis met gids Frank (Engels) en werden als kleine groep gescheiden van de vele Franstaligen. Dat maakte het ook weer bijzonder. De rondgang aan de buitenzijde werd met loopbruggen verbonden met de rondgang rondom het parlement. Tussenin een prachtige groenzone, geplaveid of de vloer geïnspireerd werd op de kunstwerken van Jan Fabre. 


Op digitale schermen kon je alle afgevaardigden bewonderen, maar bijzonder was dat je iemand persoonlijk kon oproepen en hem/haar een mail kon toezenden terwijl ze volop in sessie actief zijn.

  
De prachtig ontworpen hal met rollentrappen leek we uit een hedendaags shoppingcentrum weggeplukt,


terwijl we onderaan het vlaggenpodium konden bewonderen. 



Even later gingen de deuren open en werd iedereen even stil. Volledig leeg, geen mens te zien en toch precies of elke zetel was bezet en in je verbeelding zag je de gehele aula gevuld met beelden die je op televisie tijdens nieuwsuitzendingen al eens voorgeschoteld krijgt (Guy Verhofstadt in actie)

 

Gids Frank wist ons te vertellen dat hier de afgevaardigden van 28 lidstaten met zijn 751 gezellig zitten te praten. Neen hoor! Het werk voor elk wetsontwerp wordt gedaan in werkgroepen tot er een eensgezinde formulering gevonden werd.

In het parlement krijgen degenen die bij voorbaat een aanvraag indiende een laatste kans om n og wat op tafel te gooien. Maximaal 1 minuut spreektijd. De president die vooraan in het midden zetelt - actueel is dat Antonio Tajani - zet de micro in stand "af".

Antonio Tajani

Het komt neer om te stemmen over de agendapunten ofte de afgewerkte nieuwe wetten die binnen Europa zullen toegepast worden. Vermits het voorbereidende werk tot een akkoord reeds door de werkgroepen werd uitgevoerd is een stemming snel verricht. Zo'n 50 seconden.

Het is tijdens het werkjaar elke donderdag stemdag gedurende 2 sessies van
3 uur. Laten we afronden op 60 seconden per wet dat zijn dan wekelijks 360 nieuwe wetten.

Afgevaardigden die afwezig zijn tijdens de stem sessies ontvangen een financiële boete. 

We werden nu naar een mini raadzaal geleid, waar we op 360° in HD het nut van de Europese Unie en haar parlement te zien krijgen. Je werd daar ook even president van de vergadering.





We daalden op het einde van ons bezoek terug af naar het vlaggenpodium. Een andere gastheer nam de présence over en vroeg de aanwezige om de vlaggen per land te herkennen en de naam van de hoofdstad te scanderen. De UK werd even vergeten omwille van de Brexit, terwijl iedereen overtuigd is dat de onderhandelingen vandaag eerder een karakter hebben van hoe blijven we zonder gezichtsverlies bij de EU aangesloten.  


Duidelijk is dan ook het hoofddoel van het Europees Parlement. Nooit meer oorlog binnen Europa!! Bovendien voor elke Europeaan een fatsoenlijk en comfortabel leven.

Als enige Belgen binnen deze bezoekersgroep waren we toch even heel fier te wapperen met onze Nationale en de Europese vlag.  





Het gebouw van de Europese raad, waarvan Donald Tusk de actuele president is, 


Donald Tusk

hebben we enkel langs de buitenzijde bezocht. Vakantie!!! Donald Tusk is de opvolger van Herman Van Rompuy, die de eerste president van Europa werd genoemd.

Soms is het niet meer zo makkelijk om te volgen wat binnen de EU de verschillende instellingen zijn. Hier even op een rij, met de namen van de actuele voorzitters. 

Voorzitter van het Europees Parlement – Antonio Tajani

Antonio Tajani
Termijn: Januari 2017 - juli 2019
Verkozen door: de leden van het Europees Parlement
Rol:
  • ziet toe op het goede verloop van de procedures in het Europees Parlement
  • waakt over de verschillende werkzaamheden en comités van het Parlement
  • vertegenwoordigt het Parlement in juridische aangelegenheden en bij internationale betrekkingen

Voorzitter van de Europese Raad – Donald Tusk

Donald Tusk
Termijn: december 2014 – mei 2017
Benoemd door: de leiders (staatshoofden en regeringsleiders) van de EU-landen
Rol:
  • leidt de Europese Raad bij het vaststellen van de algemene beleidslijnen en -prioriteiten van de EU, in samenwerking met de Commissie
  • bevordert de cohesie en consensus binnen de Europese Raad
  • vertegenwoordigt de EU bij buitenlandse en veiligheidsaangelegenheden

Voorzitter van de Europese Commissie – Jean-Claude Juncker

Jean-Claude Juncker
Termijn: november 2014 - oktober 2019
Benoemd door: de leiders (staatshoofden en regeringsleiders) van de EU-landen, na goedkeuring door het Europees Parlement
Rol:
  • geeft politieke leiding aan de Commissie
  • belegt de vergaderingen van het college van commissarissen, en zit die voor
  • leidt de Commissie bij het uitvoeren van het EU-beleid
  • neemt deel aan vergaderingen van de G7
  • neemt deel aan de belangrijkste besprekingen in het Europees Parlement en onder EU-regeringen in de Raad van de Europese Unie.

Geschiedenis van Straatsburg

Het gebied van Straatsburg werd in de tijd van zijn eerste bewoning meervoudig door rivierarmen van de Rijn, Ill en Bruche, Breusch, doorsneden. Evenals de Triboken, hadden reeds de eerder door hen ca. 50 v.Chr. verdrongen Kelten zich vanwege de rijke jacht en visvangst, in deze delta gevestigd. Voor de Romeinen bood de ligging van dit vissersdorp, evenals de eenvoudige Rijnovergang ter plaatse uitstekende condities voor het aanleggen van een legerplaats.
Onder de Romeinse keizer Augustus werd in 12 v Chr. Argentoratum, zilverberg, gesticht. Aanvankelijk was het een militair kamp van het Achtste Legioen nabij de Romeins-Germaanse grens, de limes, die in dit gebied door de Rijn werd aangelegd. Mettertijd ontstond ten westen van het kamp een burgernederzetting, een canabae. Door de uitbreiding van het Romeinse Rijk verschoof de grens naar het oosten en kon Argentoratum een belangrijke havenstad aan de Rijn worden. Deze uitbreiding was van tijdelijke aard, reeds in 357 na Chr. werd ook de Rijngrens bedreigd. In dat jaar hield Julianus Apostata deze grens voorlopig nog in stand door zijn overwinning in de slag van Argentoratum op de zeven stamhoofden der Alemannen. Maar na een halve eeuw werd de Elzas definitief door deze Germaanse Volksstam in bezit genomen. De oorspronkelijk Keltische bewoners, evenals de Romeinen, werden daarbij verdreven of pasten zich aan. Bij de inval van de Hunnen onder Attila in het voorjaar van 451 werd de Romeinse stad verwoest.
Op de plaats van de oude Romeinse vesting, herrees de Frankisch – Allemanische stad met de naam Straatsburg, in documenten verlatijnst tot Strateburgum, "vesting bij de straat". Sedert de 4de eeuw n.Chr. was de stad bisschopszetel. In 496 werd de stad bij het Frankische Rijk ingelijfd. In  842 wordt de Straatsburgse Eed tussen Lodewijk de Duitser en Karel de Kale afgelegd. Het document dat zowel in het Oudfrans als in het Oudhoogduits werd opgesteld is daarmee de eerste oorkonde, die in "volkstaal" werd opgesteld. De Franse versie is daarmee tevens de eerste schriftelijke uiting van de Franse taal én het eerste document dat van de verdeling van het Frankische Rijk in een Romaans- en Germaanstalig gebied getuigt. Door het  erdrag va %eerssen wordt Straatsburg in 870 Oost-Frankisch en onderdeel van het hertogdom Zwaben dat onderdeel zal worden van het latere Heilige Roomse Rijk. In 982 slagen de bisschoppen erin de stad uit het hertogdom los te weken en onder de heerschappij van het bisdom te brengen. In 1015 wordt door Wernher von Habsburg een basiliek in romaanse stijl gebouwd. Zij wordt "Münster", verwijzend naar haar functie als kloosterkerk (Monasterium, genoemd. Later wordt zij bisschopszetel en dan ook als "Dom" aangeduid. Nu wordt alleen nog haar Franse naam "Cathedrale" gebruikt.

Van bisschopsstad tot burgerstad

In de middeleeuwen groeide Straatsburg uit tot een belangrijk economisch centrum. De overwinning van de burgers van Straatsburg op bisschop Walter von Geroldseck in 1262 in de slag van Hausbergen bezegelde de onafhankelijkheid van de stad en gaf haar de status van vrije rijksstad onder gezag van de Duitse keizer. De burgers organiseerden zich in eigen bestuursorganen en eigen rechtspraak. De stad werd lid van de Rheinische Städtebund, een samenwerkingsverband van de belangrijkste Rijnsteden. Straatsburg groeide uit tot een geestelijk centrum van christelijke scholastiek en later van humanisme.
Om op de drassige grond te kunnen bouwen waren duizenden houten palen nodig. De stenen huizen werden daarop gebouwd.

Pest en de vervolging van de Joden

Nog voordat de Zwarte Dood, de verwoestende Europese Pestepidemie van 1347 tot 1351, de Stad bereikte, vond op 14 februari 134 een van de eerste en grootste pogroms van de middeleeuwen in Straatsburg plaats. In de loop van dit zogenaamde Valentinstagmassaker, bloedbad op Valentijnsdag, werden volgens de historische overleveringen 2.000 tot 3.000 joden uit Straatsburg in het openbaar op de  brandstapel verbrand. De andere joden werden uit de stad verbannen. Daarna was het joden tot het eind van de 18e eeuw, op straffe van de dood, verboden om zich ‘s avonds na 10 uur binnen de stadsmuren te bevinden. Verder diende iedere jood , in de periode dat hij wel in de stad mocht verblijven, voor ieder paard dat hij in de stad bracht of bereed een bijzondere belasting: het Pflastergeld, straattol, te betalen. Het tijdstip waarop de joden de stad via de Rue de Juifs/Judengasse, de Jodenstraat, moesten hebben verlaten werd door een hoornsignaal van een gemeentelijke heraut aangegeven. Ter herinnering aan deze stedelijke dwang klinkt nog steeds iedere avond om 22 uur de Jodenklok van de kathedraal.

Kathedraal

De kathedraal van Straatsburg, Frans: Cathédrale Notre-Dame de Strasbourg, meestal alleen la Cathédrale, oorspronkelijk een kloostervestiging en daarom: Straatsburger Munsterkerk, Duits: Straßburger Münster, werd in 1439 voltooid. Met een toren van 142 m hoog was het het hoogste gebouw ter wereld. Als bouwmeesters van de voorgevel worden vermeld: Erwin von Steinbach, Ulrich von Ensingen en Johann Hültz. De tweede toren werd niet meer gebouwd vanwege de modderige ondergrond, met een tweede toren zou het gebouw te zwaar zijn geworden.

Reformatie en drukpers in Straatsburg - 30 jaar oorlog

Johannes Gutenberg
, de uitvinder van de boekdrukkunst, heeft een tijd in Straatsburg gewerkt, rond het jaar 1440.

Vanaf 1482 kent de stad een standenbestuur.
In de 16e eeuw beleefde Straatsburg zijn bloeiperiode als vrije rijksstad. Tijdens de Reformatie koos Straatsburg de lutherse kant, maar op de Rijksdag van Augsburg sluit de stad zich niet aan bij de orthodox lutherse Confessio Augustana, maar legt ze, samen met de steden Memmingen, Konstanz en Lindau, een eigen belijdenis af, de zogenaamde Tetrapolitana, opgesteld door de theologen Martin Bucer en Capito.
In 605 begint de Straatsburgse drukker en boekhandelaar Johann Carolus zijn tot dan toe handgeschreven nieuwsverzamelingen in druk uit te geven. Het nieuwsblad, dat onder de titel Relation Aller Fürnemmen und gedenckwürdigen Historien verschijnt, geldt als de allereerste gedrukte krant.
Bij de  rede van Westfalen in 1648 verkrijgt de Franse koning het beschermheerschap over een aantal Elzasser rijkssteden, steden die rechtstreeks onder het gezag van de Duitse keizer stonden. Straatsburg blijft echter een vrije rijksstad, die desondanks in september 1681 door Franse troepen wordt bezet. In 697 wordt Straatsburg ten gevolge van de Vrede van Rijswijk bij Frankrijk ingelijfd. De stad, haar taal en haar cultuur blijven Duits, hoewel protestanten geen toegang tot belangrijke overheidsbetrekkingen kunnen krijgen en de munsterkerk als kathedraal weer rooms-katholiek wordt ingewijd. Overigens wordt het protestantisme getolereerd en niet verboden, zoals sinds 1685 elders in Frankrijk. De universiteit blijft in protestantse handen en behoudt haar aantrekkingskracht op de studerende jeugd uit het zuiden van Duitsland, maar krijgt ook concurrentie van een Jezuïetenacademie die door de Franse koning wordt gesubsidieerd. Het bij de Vrede van Rijswijk door Frankrijk ingelijfde Elzas blijft binnen Frankrijk een autonome provincie en maakt geen deel uit van het Franse belasting- en tolgebied. De douanegrens blijft, zoals ook daarvoor, over de kam van de Vogezen lopen.
In 1770 en 1771 studeert de bekendste Duitse dichter, Johan Wolfgang von Goethe, aan de Universiteit van Straatsburg. De stad is dan een van de centra van de Duitse literaire Sturm und Drang-beweging, en dichters als Jakob Michael Reinhold Lenz en Johann Gottfried von Herder studeren er enige tijd.

Integraal deel van de Franse republiek

Tijdens d Franse Revolutie op 25 aptril 1792 componeert Claude Joseph Rouget de Lisle in Straatsburg op een diner georganiseerd door burgemeester Frédéric de Dietrich, het nieuwe Franse volkslied, d Marseillaise. Symbolisch wordt daarmee de stad deel van de moderne Franse geschiedenis. De universiteit wordt in dit jaar door het revolutionaire bewind opgeheven als on-Frans en conservatief instituut. Als Duitsland na het herstel van de oude orde in de greep van de reactie raakt, zullen Duitse revolutionairen hun toevlucht zoeken in Straatsburg en Parijs, zoals de nog steeds bekende Georg Büchner. De ontwikkelde stadsburgerij zoekt overigens steeds meer aansluiting bij de Franse burgerlijke middenklasse en langzamerhand marginaliseert het Duits als tweede taal in het bestuur, de rechtspraak en de scholen.

Hereniging met Duitsland, 1870-1918

Tijdens de Frans-Duitse Oorlog werd Straatsburg door de Duitsers belegerd. Zware bombardementen zijn vooral gericht op de vestingwerken rondom de stad, maar daarbij worden ook veel woningen getroffen. Een tiende deel van de bevolking (8.000) wordt daardoor dakloos en 300 burgers verliezen het leven. Nadat de Franse legers bij Sedan zijn verslagen wordt het beleg afgebroken en geeft de stad zich op 27 september 1870 over aan de Badische troepen onder leiding van generaal August von Werder. Bij de daarop volgende Vrede van Frankfurt tussen Frankrijk en Duitsland in 1871 werd Elzas-Lotharingen ingelijfd bij het nieuw gestichte Duitse Keizerrijk, dat zich beschouwde als de opvolger van het vroegere Duitse Rijk. Straatsburg werd de hoofdstad van het rijksland Elas-Lotharingen, Reichsland Elsass-Lothringen. Het duurde tot 1911, voordat dit rijksland dezelfde status als de andere staten binnen het Duitse Keizerrijk kreeg. Van de Duitse tijd getuigen een aantal openbare gebouwen zoals het hoofdstation (gebouwd als Hauptbahnhof), de L'école des Baux-Arts (Kunsthochschule), het Lycée international des Pontonniers (Jungmädchenschule), het Palais du Rhin (Kaiserpalast), het Paleis van Justitie, en de Universiteit.
Vele Fransgezinden verlaten na 1870 stad en land; de achterblijvers zijn Duitsgezind of aanvaarden lijdzaam de nieuwe situatie. De moderne bureaucratisering en industrialisatie brengt veel ambtenaren en arbeiders uit de rest van Duitsland hierheen en vooral de laatsten vermengen zich met de autochtone bevolking. Vanaf 1870 verdrievoudigt het aantal inwoners zich tot 150.000. Verkrotte woonwijken in de binnenstad worden afgebroken en nieuwe daaromheen aangelegd. De twee grote lanen, boulevards rond de oude stad, zoals toen aangelegd, bestaan nog steeds. Het stadsdeel dat toen werd gebouwd staat er nog en heeft de Duitse naam la Neustadt. De universiteit, door de Franse regering opgeheven, wordt in 1872 heropgericht onder beschermheerschap van de Duitse Keizer als Kaiser-Wilhelm-Universität met een staf gerekruteerd uit befaamde hoogleraren uit het Duitse Rijk. De in de oorlog door Duitse bombardementen verwoeste bibliotheek wordt gecompenseerd met boekenschenkingen uit Duitse archieven en bibliotheekbestanden. Ook de studenten komen in meerderheid van de andere zijde van de Rijn, hoewel in de loop der tijd het aantal studenten uit de Elzas groeit naarmate de Duitse wetenschap aan prestige toeneemt. Van deze studenten is de latere Nobelprijswinnaar Albert Schweitzer een voorbeeld.
Met Metz en Keulen wordt Straatsburg na 1871 als een van de belangrijkste Duitse vestingen in het westen versterkt, terwijl in de omgeving op strategische plaatsen forten verrijzen. Inmiddels hebben de meeste Straatsburgers zich bij de annexatie neergelegd, getuige de grote meerderheid die sinds 1890 niet langer op de pro-Franse autonomistenpartij maar op die van de Duitse sociaaldemocraten zijn stem uitbrengt. Een derde deel van de bevolking wordt aan het begin van de 20ste eeuw gevormd door immigranten van de overzijde van de Rijn, arbeiders maar ook ambtelijke staven en regimentsmilitairen. Waarschijnlijk aanvaardde toen de meerderheid van de bevolking het Duitse gezag en staatsburgerschap. Dat was voor de Fransen een reden om geen referendum te houden onder de bevolking over de kwestie bij wie men zich wilde aansluiten en daarom moest Duitsland bij het Verdrag van Versailles, in 1919, zonder meer Elzas-Lotharingen en dus ook de stad weer aan Frankrijk afstaan.. Aansluitend worden dan enkele tienduizenden Straatsburgers het land uitgewezen op grond van het feit dat zij of hun ouders in Duitsland zijn geboren. Daaronder behoorden ook de Duitse universiteitsprofessoren die werden vervangen door Fransen. De universiteitsbibliotheek bleef achter.

Hereniging met Frankrijk, 1918-1940

Na de Eerste Wereldoorlog moet Duitsland de stad bij het Verdrag van Versailles in 1919 weer aan Frankrijk afstaan. Overeenkomstig de 14 voorstellen van de Amerikaanse president Woodrow Wilson vindt er in Elzas-Lotharingen geen referendum plaats. Dit had de Franse regering bedongen omdat zij niet zeker was van de uitslag van zo'n referendum en omdat zij geen openbare twijfel duldde aan de 'onweerlegbare' Franse identiteit van de Elzassers. De straatnamen, ook die van Straatsburg, werden verfranst op een rigoureuze wijze, zodat zelfs de naar een vroegere burgemeester Fischer genoemde straat een Rue des Pêcheurs werd. De integratie in het nieuwe Frankrijk, begint met een algeheel verbod op het gebruik van de Duitse taal in onderwijs en bestuur. Parijs verklaart tweetaligheid tot het verleden en stelt een Franse eentaligheid verplicht. Omdat de grote meerderheid van de bevolking het Frans niet beheerst, verloopt dat niet zonder communicatieproblemen. De onwil van Parijs om daaraan tegemoet te komen uit zich in een breed gedragen autonomistische beweging, die minder pro-Duits als wel regionalistisch is. Voor het centralistische denken in Parijs maakt dat echter geen verschil en verschillende autonomisten komen voor het gerecht en worden veroordeeld wegens landverraad. Dat werkt weer averechts en bevordert bij een minderheid van de Elzassers Duitse sympathieën. De opkomst van he nationaalsocialisme in Duitsland vindt dan ook weerklank bij een overigens klein deel van de Elzassers.

Tweede Wereldoorlog, 1940-1945

Na de Duitse inval in Polen op 1 september 1939 en de Frans-Britse oorlogsverklaring tegen het Duitse Rijk op 3 september 1939 werd de stad, net als andere grenssteden en -dorpen, ontruimd in het vooruitzicht van een inval in Frankrijk. Tussen september 1939 en juli 1940 vertrokken 100.000 Straatsburgers uit hun stad naar vooral de Dordogne en de stad Limoges. De gemeenteraad vergaderde voorlopig in Périgueux. De Universiteit van Straatsburg werd overgeheveld naar Clermont - Ferrand. In juni 1940 bezetten Duitse troepen Straatsburg en werd Elzas - Lotharingen ingelijfd bij het Groot-Duitse Ruijk. In de jaren 1940-1945 werden de Elzassers als Duitse staatsburgers beschouwd en voor de dienstplicht in de Wehrmacht opgeroepen. Velen van hen vluchtten naar Frans gebied om daar onder te duiken, maar de meesten werden naar het front gestuurd.
Onder het nazi-regime konden Duitsgezinde Elzassers, die vóór 1939 naar Duitsland waren uitgeweken, terugkeren. Fransgezinde Straatsburgers werden uitgewezen en hun bezittingen werden onteigend. Franse nationale monumenten van Marseillaise, Kléber, Jeanne d'Arc en Kellermann werden gesloopt en vervangen door Duitse, soms hersteld omdat er een aantal op hun beurt eerder in 1919 waren gesloopt. De Franstalige straatnamen kregen hun Duitse naam van vóór 1919 weer terug. Het openbare gebruik van het Frans werd verboden en ook in het onderwijs mocht alleen nog het Duits worden gebruikt. De synagoge werd in 1940 in brand gestoken en in 1941 gesloopt. Bij het naderen van de bevrijders werd op 11 augustus en 25 september 1944 Straatsburg door de geallieerden gebombardeerd.

Definitief Frans na 1945

De Franse bevrijdingstroepen stonden onder het bevel van generaal Jean de Lattre de Tassigny. Na de Tweede Wereldoorlog zette burgemeester Pierre Pflimlin zich in voor de verzoening met Duitsland en werd Straatsburg een symbool van de vriendschapsbanden tussen de twee landen en de Europese samenwerking. De officiële en strikte Franstaligheid werd overigens hersteld en niet door een Frans-Duitse tweetaligheid vervangen. Althans niet in de communicatie met de overheid en het onderwijs. Omdat veel Elzassers het Frans onvoldoende beheersten werden de dagbladen in een Franse en Duitse editie uitgegeven. In de loop van jaren 60 ging de Franstalige editie de Duitstalige overtreffen. Daarna werd de Duitstalige editie afgeschaft. Sinds 1948 is Straatsburg de zetel van de Raad van Europa en daarmee is, niet officieel maar in de praktijk, het Engels de tweede taal geworden. Het Elzasser stadsdialect wordt nog maar door een afnemende minderheid gesproken.





















































































































     












   

















































Geen opmerkingen:

Een reactie posten